Vì sao ghế ảnh hưởng cả đến giấc ngủ của dân văn phòng?
Vì sao ghế ảnh hưởng cả đến giấc ngủ của dân văn phòng?
Mở đầu
Giấc ngủ ngon là yếu tố quan trọng giúp tái tạo năng lượng, tăng hiệu suất công việc và duy trì sức khỏe toàn diện. Tuy nhiên, rất nhiều dân văn phòng than phiền rằng họ thường xuyên mất ngủ, khó vào giấc hoặc cảm thấy mệt mỏi dù ngủ đủ giờ. Một nguyên nhân ít ai ngờ tới nhưng lại ảnh hưởng sâu sắc chính là… chiếc ghế ngồi làm việc hằng ngày. Có thể bạn nghĩ chiếc ghế chỉ tác động đến thời gian làm việc, nhưng thực tế, nó có thể gây ra hàng loạt hiệu ứng dây chuyền, từ căng thẳng thần kinh đến rối loạn giấc ngủ.
Vậy tại sao một chiếc ghế tưởng chừng vô tri lại ảnh hưởng đến cả giấc ngủ ban đêm của dân công sở? Bài viết này sẽ phân tích toàn diện các yếu tố cấu thành mối liên hệ chặt chẽ giữa chiếc ghế nơi công sở và chất lượng giấc ngủ.
1. Căng cơ và đau nhức kéo dài đến ban đêm
Một trong những tác động tức thì và phổ biến của việc ngồi ghế sai tư thế là tình trạng căng cơ, đau mỏi vùng cổ, vai, gáy và lưng dưới. Khi cơ thể phải duy trì một tư thế không đúng trong nhiều giờ liền, các bó cơ phải hoạt động quá mức và không có thời gian hồi phục.
Cảm giác đau nhức này không chỉ ảnh hưởng trong giờ làm mà còn theo bạn về nhà, thậm chí kéo dài đến tận lúc ngủ. Việc đau cơ sẽ khiến cơ thể không thể thư giãn hoàn toàn, dẫn đến khó ngủ, ngủ chập chờn hoặc thức giấc giữa đêm.
Đặc biệt, nếu bạn phải thường xuyên thay đổi tư thế nằm để tránh vùng đau, bạn có nguy cơ mất đi giấc ngủ sâu – giai đoạn quan trọng cho sự hồi phục thể chất và tinh thần.
»»» Bạn đang đọc: Vì sao ghế ảnh hưởng cả đến giấc ngủ của dân văn phòng?
2. Ảnh hưởng đến hệ thần kinh thực vật
Ghế không phù hợp có thể tác động gián tiếp lên hệ thần kinh tự chủ – bộ phận kiểm soát các chức năng không tự nguyện như nhịp tim, tiêu hóa, và đặc biệt là điều hòa giấc ngủ. Khi bạn ngồi trên ghế không hỗ trợ đúng tư thế, vùng lưng dưới và cổ sẽ bị kéo căng quá mức. Các dây thần kinh cột sống bị chèn ép nhẹ nhàng nhưng liên tục trong nhiều giờ.
Kết quả là cơ thể rơi vào trạng thái stress ngầm, kích thích tuyến thượng thận tiết ra cortisol – hormone căng thẳng. Nếu tình trạng này diễn ra suốt cả ngày làm việc, lượng cortisol trong máu vẫn còn cao vào ban đêm, khiến cơ thể khó đi vào giấc ngủ sâu.
3. Rối loạn tuần hoàn máu dẫn đến mất ngủ
Ghế ngồi quá cứng, quá thấp hoặc không có thiết kế công thái học sẽ gây rối loạn lưu thông máu. Khi máu không được lưu thông đều, đặc biệt là lên vùng não và các chi, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái “ngột ngạt sinh lý”.
Một số biểu hiện thường gặp là tê chân, lạnh đầu ngón tay hoặc cảm giác đau nhói vùng gáy. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ khiến bạn cảm thấy mệt mỏi dai dẳng, nhức đầu nhẹ và khó thư giãn khi bước vào giờ nghỉ.
Thậm chí, nhiều người dù đã lên giường từ sớm vẫn thao thức hàng tiếng đồng hồ vì cảm giác bồn chồn không rõ nguyên nhân – và thủ phạm rất có thể chính là chiếc ghế ngồi ban ngày.
»»» Xem thêm bài viết: Tác động của ghế đến hormone căng thẳng cortisol
4. Tác động đến nhịp sinh học (circadian rhythm)
Nhịp sinh học là chu kỳ 24 giờ của cơ thể, chi phối sự tỉnh táo và buồn ngủ. Ghế văn phòng không phù hợp có thể ảnh hưởng đến nhịp sinh học thông qua hai cơ chế: rối loạn đồng hồ sinh học và giảm hiệu suất làm việc ban ngày.
Cảm giác mệt mỏi, đau lưng hoặc cổ khiến bạn phải nghỉ nhiều lần trong ngày, dẫn đến hiệu suất làm việc giảm sút. Để bù lại, bạn có xu hướng làm việc muộn hơn vào buổi tối. Thói quen này kéo dài sẽ làm đảo lộn đồng hồ sinh học, khiến giấc ngủ trở nên muộn và kém chất lượng hơn.
Ngoài ra, ngồi không thoải mái sẽ khiến bạn căng thẳng tinh thần, dễ mất kiểm soát giờ giấc sinh hoạt, ăn uống không đúng giờ – tất cả đều góp phần làm lệch nhịp sinh học tự nhiên.
5. Ghế kém chất lượng và hội chứng mệt mỏi mãn tính
Ngồi trên ghế không được thiết kế đúng chuẩn trong thời gian dài còn có thể dẫn đến hội chứng mệt mỏi mãn tính (chronic fatigue syndrome). Người mắc hội chứng này thường cảm thấy uể oải, mất năng lượng, đau đầu nhẹ và mất ngủ kéo dài.
Ghế cứng, tựa lưng không hỗ trợ, thiếu tựa tay hoặc không thể điều chỉnh độ cao là những yếu tố gây ra trạng thái mệt mỏi này. Cơ thể không có cảm giác phục hồi kể cả sau khi ngủ, khiến bạn rơi vào vòng luẩn quẩn: mệt khi làm việc – ngủ không ngon – mệt hơn vào hôm sau.
6. Rối loạn tiêu hóa và ảnh hưởng đến giấc ngủ
Ngồi sai tư thế trong thời gian dài làm giảm hoạt động co bóp của dạ dày và ruột, gây rối loạn tiêu hóa. Cảm giác đầy hơi, ợ chua, buồn nôn là những triệu chứng dễ thấy và cũng là nguyên nhân khiến bạn khó ngủ vào ban đêm.
Đặc biệt, ghế có mặt ngồi quá dốc hoặc phần đệm cứng sẽ gây áp lực lên ổ bụng, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa. Căng tức bụng về đêm chính là một trong những nguyên nhân khiến bạn trằn trọc, nằm nghiêng cũng không thoải mái.
7. Áp lực tâm lý khi làm việc với ghế sai
Tư thế ngồi không đúng còn khiến bạn cảm thấy thiếu tự tin, mất tập trung và tăng áp lực trong công việc. Cảm giác không thoải mái kéo dài khiến tâm trạng dễ bị kích động, bạn dễ cáu gắt hơn và khó điều chỉnh cảm xúc cá nhân.
Tâm trạng tiêu cực là một yếu tố ảnh hưởng mạnh đến giấc ngủ. Nhiều người mang theo áp lực từ công việc vào giấc ngủ, và chiếc ghế – tác nhân góp phần tạo nên áp lực – chính là điểm xuất phát.
8. Giải pháp chọn ghế giúp cải thiện giấc ngủ
Để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ, dân văn phòng nên lựa chọn ghế theo tiêu chuẩn công thái học (ergonomic). Một số tiêu chí cần thiết gồm:
Tựa lưng cong theo dáng cột sống giúp nâng đỡ lưng dưới.
Ghế có thể điều chỉnh độ cao, độ nghiêng và độ sâu mặt ngồi.
Tựa tay êm, có thể nâng hạ linh hoạt.
Đệm ghế mềm vừa phải, không gây áp lực lên vùng mông.
Có tựa đầu giúp giảm áp lực cổ khi thư giãn.
Ngoài ra, bạn nên thường xuyên đứng lên vận động, xoay cổ, vươn vai sau mỗi 45–60 phút ngồi làm việc. Điều này giúp máu lưu thông tốt hơn và giảm căng thẳng thần kinh.
Kết luận
Một chiếc ghế tưởng chừng chỉ đóng vai trò hỗ trợ công việc nhưng thực tế lại ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe tổng thể, đặc biệt là chất lượng giấc ngủ. Từ đau cơ, rối loạn tuần hoàn, mất cân bằng thần kinh đến rối loạn tiêu hóa – tất cả đều có thể bắt nguồn từ việc ngồi ghế sai tư thế hoặc sử dụng ghế kém chất lượng trong thời gian dài.
Đầu tư vào một chiếc ghế phù hợp không chỉ là để làm việc hiệu quả hơn, mà còn là đầu tư vào giấc ngủ – nền tảng quan trọng cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Nếu bạn thường xuyên mất ngủ mà chưa rõ lý do, đã đến lúc nhìn lại chiếc ghế bạn đang ngồi hằng ngày.
