Sự cần thiết của việc huấn luyện tư thế ngồi đúng khi dùng ghế
Sự cần thiết của việc huấn luyện tư thế ngồi đúng khi dùng ghế
Trong xã hội hiện đại, việc ngồi làm việc liên tục trước màn hình máy tính đã trở thành thói quen phổ biến, đặc biệt trong môi trường công sở. Tuy nhiên, một thực trạng đáng báo động là phần lớn người lao động không nhận thức được tầm quan trọng của tư thế ngồi đúng. Việc ngồi sai tư thế kéo dài không chỉ làm giảm hiệu suất làm việc mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe về lâu dài. Chính vì thế, huấn luyện tư thế ngồi đúng khi dùng ghế là một yêu cầu cấp thiết.
1. Tư thế ngồi sai – nguyên nhân gốc rễ của nhiều bệnh lý
Tư thế ngồi tưởng chừng là một yếu tố nhỏ nhặt trong cuộc sống hằng ngày, nhưng lại có ảnh hưởng sâu rộng đến hệ cơ xương khớp, thần kinh, tuần hoàn và cả tâm lý. Những tư thế phổ biến dễ gặp phải như ngồi khom lưng, vai trùng, cổ rướn về phía trước, chân bắt chéo… đều là sai lệch tiêu chuẩn và có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Ngồi sai tư thế trong thời gian dài là một trong những nguyên nhân chính gây thoát vị đĩa đệm, đau lưng mãn tính, hội chứng ống cổ tay, thoái hóa khớp vai, lệch cột sống và các chứng đau cổ vai gáy. Không những vậy, điều này còn làm giảm lượng oxy cung cấp cho não, ảnh hưởng đến sự minh mẫn và khả năng tập trung.
»»» Bạn đang đọc: Sự cần thiết của việc huấn luyện tư thế ngồi đúng khi dùng ghế
2. Tác động âm thầm nhưng lâu dài đến cơ thể
Một người trưởng thành trung bình ngồi khoảng 6–8 tiếng mỗi ngày tại nơi làm việc. Nếu không được hướng dẫn đúng về tư thế ngồi, mỗi ngày cơ thể đều phải chịu đựng những tác động sai lệch tích tụ. Hậu quả có thể không xuất hiện ngay lập tức, nhưng sau vài năm, các tổn thương sẽ trở nên khó hồi phục.
Ví dụ, khi lưng không được tựa sát vào ghế, các cơ lưng buộc phải gồng lên để giữ thăng bằng, gây mỏi và căng thẳng. Khi cổ cúi hoặc rướn về trước, lực tác động lên đốt sống cổ tăng lên gấp nhiều lần so với tư thế thẳng. Điều này lý giải vì sao người ngồi sai thường bị đau cổ, mỏi vai và chóng mặt sau mỗi ngày làm việc.
3. Sự thiếu hụt kiến thức tư thế ngồi đúng trong đào tạo nhân sự
Một vấn đề nổi cộm hiện nay là rất ít doanh nghiệp lồng ghép nội dung huấn luyện tư thế ngồi đúng vào chương trình đào tạo nhân sự. Dù đầu tư mạnh cho thiết bị văn phòng như bàn làm việc, ghế công thái học, máy tính hiện đại…, nhưng nếu người dùng không biết cách ngồi sao cho đúng chuẩn, các công cụ này trở nên vô nghĩa.
Không ít người lao động khi được hỏi vẫn không biết chiều cao ghế bao nhiêu là phù hợp, đâu là vị trí tốt nhất cho lưng, hay tay phải để như thế nào để tránh mỏi vai. Việc này cho thấy một khoảng trống lớn trong nhận thức và cần được lấp đầy bằng những chương trình đào tạo bài bản.
»»» Xem thêm bài viết: Ghế sai chiều cao dẫn đến viêm khớp gối
4. Lợi ích thiết thực từ việc huấn luyện tư thế ngồi đúng
4.1. Giảm thiểu bệnh nghề nghiệp
Huấn luyện tư thế ngồi đúng giúp phòng tránh các bệnh liên quan đến văn phòng như đau lưng, thoái hóa cột sống, tê tay, nhức đầu, mỏi mắt và stress. Khi nhân viên được học cách sử dụng ghế đúng cách, họ sẽ biết điều chỉnh độ cao, vị trí lưng tựa, khoảng cách từ ghế đến bàn… sao cho phù hợp nhất với cơ thể.
4.2. Tăng năng suất làm việc
Một tư thế ngồi đúng không chỉ giúp người lao động thoải mái, ít đau nhức mà còn giúp tăng cường tuần hoàn máu, cải thiện lượng oxy lên não. Nhờ đó, khả năng tập trung, sáng tạo và đưa ra quyết định nhanh nhạy cũng được nâng cao đáng kể. Điều này đặc biệt quan trọng trong các ngành yêu cầu trí tuệ cao như IT, tài chính, sáng tạo nội dung.
4.3. Góp phần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp
Một doanh nghiệp có đội ngũ nhân viên ngồi làm việc đúng tư thế sẽ tạo ra hình ảnh chuyên nghiệp, kỷ luật và hiện đại. Khách hàng, đối tác khi đến văn phòng làm việc cũng cảm nhận được sự nghiêm túc và tinh thần coi trọng sức khỏe con người của tổ chức đó.
5. Các yếu tố cốt lõi trong huấn luyện tư thế ngồi
5.1. Hiểu rõ cấu trúc cơ thể
Trước tiên, nhân viên cần được giới thiệu sơ lược về cơ chế hoạt động của cột sống, vai, cổ và khớp gối khi ngồi. Hiểu được nguyên lý sinh học này sẽ giúp họ hình dung được hậu quả từ các sai lệch tư thế và lý do cần điều chỉnh.
5.2. Biết cách điều chỉnh ghế và bàn
Ghế văn phòng ngày nay có rất nhiều tính năng: điều chỉnh độ cao, lưng tựa, tay vịn, bánh xe, lưng lưới, tựa đầu… Nhưng nếu không biết cách điều chỉnh, người dùng sẽ không tận dụng được hết lợi ích. Vì vậy, phần hướng dẫn sử dụng ghế phù hợp với chiều cao, cân nặng và tính chất công việc là cực kỳ quan trọng.
5.3. Rèn luyện tư thế ngồi đúng chuẩn
Người học cần được hướng dẫn tư thế ngồi đúng: lưng thẳng, hai bàn chân đặt phẳng xuống sàn, đùi song song mặt đất, cánh tay vuông góc với thân, màn hình ở tầm mắt. Họ cũng cần tập luyện chuyển động nhẹ nhàng trong giờ làm việc, tránh ngồi yên một tư thế quá lâu.
5.4. Thực hành và phản xạ tự điều chỉnh
Huấn luyện không nên chỉ dừng ở lý thuyết mà cần thực hành ngay tại chỗ làm. Nhân viên cần được hướng dẫn thực tế trên chính chiếc ghế của mình. Đồng thời, huấn luyện phải khơi dậy khả năng tự điều chỉnh tư thế liên tục trong ngày để tạo thành phản xạ tự nhiên.
6. Ứng dụng công nghệ trong huấn luyện tư thế ngồi
Hiện nay, nhiều công ty lớn trên thế giới đã ứng dụng các phần mềm công thái học, thiết bị đo tư thế ngồi thông minh để nhắc nhở nhân viên điều chỉnh tư thế. Một số ghế còn tích hợp cảm biến giúp cảnh báo khi người dùng ngồi sai.
Tại Việt Nam, dù chưa phổ biến rộng rãi, nhưng xu hướng này đang dần hình thành, đặc biệt tại các doanh nghiệp công nghệ, tài chính và thiết kế – những nơi mà người lao động làm việc nhiều giờ liên tục trên máy tính.
7. Ai là người nên được huấn luyện tư thế ngồi?
Huấn luyện tư thế ngồi đúng không chỉ dành cho nhân viên văn phòng. Bất kỳ ai thường xuyên ngồi làm việc như học sinh, sinh viên, giáo viên, tài xế, nhân viên lễ tân, kế toán… đều nên được đào tạo.
Đặc biệt, các đối tượng có nguy cơ cao như người đã từng bị đau lưng, có tiền sử thoát vị đĩa đệm, phụ nữ mang thai, người lớn tuổi làm việc tại nhà – cần được tư vấn thêm về loại ghế phù hợp và cách ngồi giảm áp lực lên hệ xương khớp.
8. Trách nhiệm của doanh nghiệp và người lao động
Doanh nghiệp cần coi huấn luyện tư thế ngồi như một phần trong chiến lược bảo vệ sức khỏe nhân viên, tương tự như việc mua bảo hiểm y tế hay tổ chức khám định kỳ. Đồng thời, người lao động cũng phải chủ động tiếp thu kiến thức, điều chỉnh thói quen xấu và nâng cao ý thức chăm sóc bản thân.
9. Kết luận
Tư thế ngồi tưởng chừng là một yếu tố nhỏ trong hoạt động làm việc hằng ngày nhưng lại có tác động sâu sắc đến sức khỏe thể chất, tinh thần và hiệu suất công việc. Huấn luyện tư thế ngồi đúng không phải là một lựa chọn, mà là một nhu cầu thiết yếu trong môi trường lao động hiện đại. Việc đầu tư vào giáo dục tư thế và lựa chọn ghế phù hợp không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh tật mà còn góp phần xây dựng lực lượng lao động khỏe mạnh, chuyên nghiệp và phát triển bền vững.
