Nguy cơ cao huyết áp do căng thẳng khi ngồi sai ghế
Nguy cơ cao huyết áp do căng thẳng khi ngồi sai ghế
Trong môi trường làm việc hiện đại, việc ngồi lâu trên ghế đã trở thành thói quen không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, điều mà nhiều người không để ý là chiếc ghế họ đang sử dụng có thực sự phù hợp với tư thế làm việc hay không. Việc ngồi sai tư thế không chỉ gây ra đau mỏi cơ, thoát vị đĩa đệm hay cong vẹo cột sống, mà còn có thể gián tiếp góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp – một trong những “kẻ giết người thầm lặng” phổ biến nhất hiện nay.
1. Mối liên hệ giữa tư thế ngồi và hệ thần kinh giao cảm
Cơ thể con người hoạt động như một chỉnh thể thống nhất, trong đó hệ thần kinh giao cảm đóng vai trò điều hòa nhịp tim, huyết áp và phản ứng với căng thẳng. Khi bạn ngồi sai tư thế – ví dụ như cúi người về trước, gập cổ, vai co rút hoặc chân vắt chéo – toàn bộ hệ cơ xương bị lệch trục, ảnh hưởng đến lưu thông máu và gây sức ép lên hệ thần kinh. Từ đó, não bộ nhận tín hiệu rằng cơ thể đang chịu căng thẳng, kích thích tuyến thượng thận tiết nhiều cortisol – hormone gây stress, đồng thời tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến nhịp tim nhanh và huyết áp cao.
»»» Bạn đang đọc: Nguy cơ cao huyết áp do căng thẳng khi ngồi sai ghế
2. Căng thẳng âm ỉ kéo dài khi ngồi sai ghế
Không giống như căng thẳng tinh thần do áp lực công việc, căng thẳng do tư thế sai thường âm thầm và kéo dài. Khi ngồi sai ghế – lưng không được tựa, tay không có điểm tì, chân không đặt đúng mặt sàn – cơ thể buộc phải gồng lên để giữ thăng bằng. Điều này khiến các cơ quanh cổ, vai, lưng dưới, hông phải hoạt động liên tục mà không được thư giãn, dẫn đến co cứng, tắc nghẽn mạch máu nhỏ và chèn ép dây thần kinh. Chính sự kích thích liên tục này khiến cơ thể luôn trong trạng thái báo động, kéo theo việc huyết áp tăng mà không hề nhận ra.
3. Hậu quả lâu dài: Từ khó chịu nhẹ đến cao huyết áp mạn tính
Khi bạn duy trì tư thế ngồi sai ngày này qua ngày khác, tình trạng viêm vi mô và tăng hormone stress trở thành mạn tính. Các nghiên cứu chỉ ra rằng cortisol trong máu tăng cao thường xuyên làm tổn hại lớp nội mạc mạch máu, khiến mạch kém đàn hồi, làm tăng sức cản ngoại biên – nguyên nhân trực tiếp gây huyết áp cao. Ngoài ra, stress thể chất kéo dài cũng làm giảm hiệu quả hoạt động của các mạch điều hòa áp lực, từ đó khiến cơ thể không còn khả năng kiểm soát huyết áp một cách linh hoạt.
»»» Xem thêm bài viết: Bệnh thoái hóa đốt sống cổ: nguyên nhân từ ghế văn phòng không phù hợp
4. Dấu hiệu cảnh báo huyết áp cao do ngồi sai tư thế
Người mắc huyết áp cao do tư thế sai thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo ban đầu có thể bao gồm:
Đau đầu âm ỉ, đặc biệt vào cuối buổi làm việc
Mỏi vai gáy, cứng cổ kéo dài
Tim đập nhanh khi thay đổi tư thế
Hơi thở ngắn, nông dù không vận động
Cảm giác bực bội, dễ nổi cáu
Nếu các dấu hiệu này xuất hiện liên tục và có xu hướng nặng dần, bạn nên kiểm tra huyết áp và xem xét lại chiếc ghế mình đang sử dụng.
5. Các đặc điểm ghế sai tiêu chuẩn thường gặp
Có nhiều loại ghế được sản xuất ra không hướng đến công thái học – yếu tố giúp hỗ trợ tối đa cho người ngồi. Một số đặc điểm sai lầm phổ biến của ghế có thể kể đến như:
Tựa lưng quá ngắn hoặc không có, khiến vùng thắt lưng không được đỡ
Ghế quá thấp hoặc quá cao so với bàn làm việc
Không có tay vịn hoặc tay vịn sai vị trí khiến vai luôn gồng
Đệm ghế quá cứng hoặc quá mềm làm lệch trọng tâm ngồi
Không có khả năng xoay hoặc điều chỉnh độ nghiêng khiến cơ thể bị gò bó
Những yếu tố này kết hợp lại sẽ làm giảm tính linh hoạt của cơ thể, đồng thời tạo sức ép không đều lên các nhóm cơ và mạch máu – từ đó khiến hệ tim mạch bị ảnh hưởng tiêu cực.
6. Tác động gián tiếp của ghế sai đến tâm lý và giấc ngủ
Ngoài những ảnh hưởng vật lý trực tiếp, ghế ngồi sai tư thế còn gây rối loạn tâm lý theo cách khó lường. Cảm giác đau mỏi âm ỉ khiến bạn luôn thấy khó chịu, từ đó làm giảm hiệu quả làm việc và gia tăng áp lực tinh thần. Hệ quả là hệ thần kinh bị kích thích, giấc ngủ bị gián đoạn, dẫn đến mất cân bằng hormone và tăng huyết áp về lâu dài. Đây là một vòng lặp nguy hiểm mà nhiều dân văn phòng mắc phải mà không hay biết.
7. Làm sao để hạn chế nguy cơ huyết áp cao từ ghế ngồi?
Giải pháp không nằm ở việc thay đổi công việc hay hạn chế ngồi làm việc, mà ở việc lựa chọn và điều chỉnh ghế một cách phù hợp. Dưới đây là những mẹo hữu ích giúp bạn tối ưu tư thế và bảo vệ huyết áp:
Chọn ghế công thái học (ergonomic): Những chiếc ghế này cho phép điều chỉnh chiều cao, tựa lưng, độ ngả và tay vịn linh hoạt để hỗ trợ từng bộ phận cơ thể.
Đặt chân vuông góc với mặt sàn: Sử dụng gác chân nếu cần thiết để máu lưu thông tốt.
Tựa lưng vào ghế: Luôn đảm bảo lưng được nâng đỡ nhẹ nhàng để cột sống không bị gù hoặc ưỡn.
Điều chỉnh tay vịn đúng độ cao: Vai nên thả lỏng, khuỷu tay tạo thành góc 90 độ khi đánh máy.
Thường xuyên thay đổi tư thế và vận động nhẹ: Mỗi 30–60 phút nên đứng dậy đi lại, vươn vai, xoay cổ giúp giải phóng căng thẳng.
Giữ khoảng cách màn hình hợp lý: Tránh cúi đầu liên tục gây áp lực lên cổ.
8. Vai trò của doanh nghiệp trong việc cải thiện ghế ngồi
Không chỉ cá nhân, doanh nghiệp cũng nên có trách nhiệm trong việc đầu tư ghế ngồi đạt chuẩn cho nhân viên. Một môi trường làm việc lành mạnh không chỉ giúp tăng hiệu quả công việc, mà còn giảm thiểu rủi ro bệnh lý nghề nghiệp. Những khoản đầu tư vào ghế tốt, huấn luyện tư thế ngồi đúng và tạo điều kiện vận động trong ngày làm việc sẽ giúp giảm chi phí y tế dài hạn, đồng thời xây dựng văn hóa quan tâm đến sức khỏe tinh thần trong tổ chức.
9. Lời kết: Ghế ngồi – lựa chọn nhỏ, hậu quả lớn
Có thể bạn chưa bao giờ nghĩ rằng một chiếc ghế sai chuẩn có thể gây ra chứng cao huyết áp, nhưng khoa học đã chỉ ra mối liên hệ rõ ràng giữa tư thế ngồi, căng thẳng thể chất và sức khỏe tim mạch. Việc ngồi sai không chỉ đơn thuần khiến bạn mỏi lưng, mà còn tạo ra một chuỗi phản ứng sinh lý kéo dài và âm thầm hủy hoại hệ mạch máu.
Vì vậy, hãy bắt đầu từ việc quan sát tư thế của bạn mỗi ngày, kiểm tra chiếc ghế đang dùng có thực sự hỗ trợ cơ thể hay không. Đừng coi nhẹ chiếc ghế bạn đang ngồi – nó có thể là người bạn đồng hành giúp bảo vệ huyết áp, hoặc kẻ âm thầm dẫn bạn đến những rối loạn sức khỏe nghiêm trọng. Và nếu có thể, hãy đầu tư vào một chiếc ghế tốt – đó là khoản đầu tư cho sức khỏe không thể xem nhẹ.
