Mối quan hệ giữa ghế và nguy cơ mắc bệnh béo phì văn phòng
Mối quan hệ giữa ghế và nguy cơ mắc bệnh béo phì văn phòng
Lối sống hiện đại kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của mô hình làm việc văn phòng. Tuy nhiên, ngồi nhiều, ít vận động đang trở thành yếu tố hàng đầu dẫn đến các vấn đề sức khỏe, trong đó có béo phì. Ít ai ngờ rằng, chính chiếc ghế văn phòng mà ta sử dụng hàng ngày cũng là một trong những nguyên nhân âm thầm góp phần làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh này.
1. Ghế văn phòng – người bạn thân hay “kẻ thù” giấu mặt?
Khi nhắc đến yếu tố gây béo phì trong môi trường làm việc, đa số người ta nghĩ đến chế độ ăn uống, sự lười vận động hay stress. Nhưng ít ai nghĩ rằng ghế văn phòng, thứ luôn gắn bó suốt 8 tiếng mỗi ngày, lại có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tích tụ mỡ và suy giảm chuyển hóa năng lượng.
Một chiếc ghế không phù hợp khiến người ngồi có xu hướng lười di chuyển hơn, giữ nguyên tư thế quá lâu và làm giảm hoạt động trao đổi chất trong cơ thể. Đặc biệt, khi ngồi không đúng tư thế, cơ thể rơi vào trạng thái trì trệ kéo dài, dễ tích mỡ ở vùng bụng, hông và đùi.
»»» Bạn đang đọc: Mối quan hệ giữa ghế và nguy cơ mắc bệnh béo phì văn phòng
2. Cơ chế tích mỡ khi ngồi lâu – điều gì đang diễn ra?
Ngồi lâu trên ghế, cơ thể gần như không tiêu hao nhiều năng lượng. Các nhóm cơ lớn như cơ đùi, mông và lưng không được kích hoạt thường xuyên khiến mức đốt cháy calo giảm đáng kể. Khi đó, lượng calo nạp vào cơ thể không được sử dụng hết sẽ chuyển thành mỡ thừa, tích tụ theo thời gian.
Bên cạnh đó, ngồi sai tư thế như gù lưng, đẩy bụng về trước khiến áp lực dồn xuống vùng bụng dưới. Điều này làm máu lưu thông kém, các mô mỡ có xu hướng gia tăng, gây béo phì vùng trung tâm – một dạng béo phì nguy hiểm dẫn đến nhiều bệnh chuyển hóa khác.
3. Ghế văn phòng kém linh hoạt làm giảm vận động tự nhiên
Ghế không có bánh xe, không có khả năng xoay hoặc điều chỉnh chiều cao khiến người dùng hạn chế cử động nhỏ. Họ có xu hướng ngồi một chỗ cả buổi, thay vì nghiêng người, quay sang đồng nghiệp hay đứng lên lấy đồ. Sự mất đi những chuyển động nhỏ này tuy tưởng chừng không đáng kể, nhưng lại góp phần làm giảm tổng lượng calo đốt cháy mỗi ngày.
Ghế có bề mặt quá cứng hoặc không hỗ trợ đệm ngồi khiến người ngồi nhanh mỏi, ngại thay đổi tư thế. Ngược lại, ghế quá mềm khiến người dùng chìm sâu vào tư thế ngồi sai, ít ý thức hơn về việc cần đứng dậy hay vận động.
»»» Xem thêm bài viết: Vai trò của ghế trong việc hạn chế bệnh trĩ cho dân văn phòng
4. Thiết kế ghế ảnh hưởng đến tâm lý – yếu tố gián tiếp gây béo phì
Tư thế ngồi ảnh hưởng đến tâm trạng. Khi ngồi không thoải mái, người làm việc dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, khó tập trung, từ đó tìm đến thực phẩm như một cách giải tỏa. Việc ăn vặt trong văn phòng là thói quen phổ biến, và nó càng nghiêm trọng hơn khi đi kèm với việc ngồi sai cách hoặc lười vận động do chiếc ghế không hỗ trợ.
Một chiếc ghế có thiết kế ergonomic (công thái học) giúp người dùng duy trì tư thế thẳng lưng, ngực mở rộng, hô hấp tốt hơn. Từ đó, não bộ được cung cấp đủ oxy, giúp cải thiện tâm trạng và giảm cảm giác thèm ăn vô lý do stress gây ra.
5. Tác động đến quá trình chuyển hóa đường và chất béo
Các nghiên cứu cho thấy, chỉ sau 30 phút ngồi bất động, mức insulin trong cơ thể bắt đầu giảm hiệu quả hoạt động. Insulin là hormone điều hòa lượng đường trong máu. Khi hoạt động kém, glucose dư thừa không được hấp thu đúng cách, dẫn đến tích mỡ nội tạng.
Một số ghế kém chất lượng hoặc sai thiết kế làm giảm tuần hoàn máu ở vùng đùi và mông, dẫn đến tắc nghẽn tĩnh mạch. Khi lưu lượng máu giảm, các cơ quan như gan, tụy, cơ bắp sẽ không nhận đủ dưỡng chất, từ đó làm chậm quá trình chuyển hóa mỡ và tăng nguy cơ kháng insulin – nguyên nhân chính của béo phì và tiểu đường type 2.
6. Béo phì văn phòng – “căn bệnh thầm lặng” của thời đại
Không giống như những dạng béo phì thông thường, béo phì văn phòng thường diễn ra âm thầm, tiến triển chậm. Người mắc không nhận ra cho đến khi xuất hiện mỡ bụng, đau lưng, khó vận động hoặc bị rối loạn chuyển hóa.
Dấu hiệu phổ biến bao gồm: tăng cân vùng eo, thở ngắn khi di chuyển, thường xuyên buồn ngủ sau giờ nghỉ trưa, khớp gối dễ đau, hay cảm thấy mệt mỏi dù không vận động nhiều. Nguyên nhân sâu xa đôi khi không phải vì ăn quá nhiều, mà vì ngồi quá lâu, ít thay đổi tư thế và chiếc ghế không phù hợp.
7. Giải pháp từ việc chọn ghế đúng chuẩn
Để hạn chế nguy cơ béo phì văn phòng, việc đầu tiên là lựa chọn một chiếc ghế phù hợp. Ghế nên có các đặc điểm sau:
Tựa lưng cong vừa vặn để hỗ trợ cột sống và hạn chế gù lưng.
Chiều cao điều chỉnh được để phù hợp với bàn làm việc, tránh dồn áp lực xuống vùng bụng và đùi.
Ghế có bánh xe và khả năng xoay linh hoạt giúp người dùng dễ dàng di chuyển, xoay người mà không cần đứng lên liên tục.
Chất liệu thoáng khí, có đệm mông đàn hồi tốt để tạo cảm giác thoải mái và khuyến khích thay đổi tư thế thường xuyên.
Tay vịn linh hoạt để hỗ trợ tư thế ngồi đúng và giảm áp lực lên vai, cổ.
8. Thói quen kết hợp với ghế để giảm nguy cơ tích mỡ
Đứng dậy sau mỗi 45 phút để kéo giãn cơ và thúc đẩy lưu thông máu.
Dùng đồng hồ nhắc nhở vận động nhẹ, hoặc sử dụng bàn làm việc nâng hạ chiều cao để thay đổi giữa tư thế đứng – ngồi.
Ngồi đúng tư thế: lưng thẳng, vai mở rộng, hai chân vuông góc, mắt nhìn ngang màn hình.
Không ăn tại bàn làm việc để tránh tạo thói quen vừa ăn vừa ngồi sai tư thế.
Tập thói quen ngồi sâu vào ghế, tận dụng tựa lưng và hạn chế chồm người ra trước.
9. Chiếc ghế – người bạn định hình vóc dáng
Ghế văn phòng không chỉ là công cụ hỗ trợ công việc mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến vóc dáng và sức khỏe người dùng. Một chiếc ghế sai thiết kế, không hỗ trợ tư thế tốt có thể là tác nhân tiềm ẩn gây nên béo phì văn phòng và nhiều hệ lụy khác. Trong kỷ nguyên công việc ngồi nhiều như hiện nay, đầu tư vào một chiếc ghế chất lượng, phù hợp với cơ thể là hành động bảo vệ sức khỏe lâu dài, giúp bạn duy trì thể trạng ổn định và hiệu suất làm việc cao.
