Đau ngón tay do vị trí tay không chuẩn khi dùng ghế
Đau ngón tay do vị trí tay không chuẩn khi dùng ghế
Trong thời đại số, số lượng người làm việc hàng giờ trước máy tính ngày càng tăng. Họ dành phần lớn thời gian ngồi trên ghế, gõ bàn phím và sử dụng chuột. Một trong những hệ quả phổ biến nhưng ít được chú ý đến là đau ngón tay do vị trí tay không chuẩn khi dùng ghế. Đây không chỉ là biểu hiện tạm thời mà còn có thể dẫn đến các rối loạn cơ xương nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống và khả năng làm việc lâu dài.
1. Cấu trúc ngón tay và mối liên hệ với tư thế ngồi
Ngón tay là phần cơ thể nhỏ nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong các hoạt động tinh vi như gõ phím, cầm bút, sử dụng chuột. Cấu trúc ngón tay gồm các khớp nhỏ, dây chằng, gân và cơ. Tất cả đều dễ bị ảnh hưởng bởi áp lực kéo dài và lặp lại. Khi tư thế ngồi sai, đặc biệt là khi tay đặt quá cao, quá thấp hoặc bị vặn xoay không tự nhiên, toàn bộ cấu trúc này sẽ phải gồng mình để thích nghi. Lâu dần, điều này dẫn đến tình trạng mỏi, tê và đau dai dẳng ở các ngón tay.
»»» Bạn đang đọc: Đau ngón tay do vị trí tay không chuẩn khi dùng ghế
2. Nguyên nhân gây sai tư thế tay từ ghế ngồi
2.1. Chiều cao ghế không phù hợp
Chiều cao ghế là yếu tố then chốt quyết định vị trí tay trên mặt bàn. Nếu ghế quá thấp, người dùng buộc phải nâng vai, co tay cao để tiếp cận bàn. Ngược lại, nếu ghế quá cao, cánh tay sẽ bị kéo xuống dưới, làm lệch trục cổ tay và đè lên các cơ gân ngón. Cả hai tình huống này đều khiến ngón tay làm việc trong trạng thái căng thẳng kéo dài, dễ sinh đau nhức.
2.2. Thiếu tựa tay hoặc tựa tay cố định cứng nhắc
Nhiều mẫu ghế văn phòng không được trang bị tay vịn, hoặc có tay vịn quá thấp, quá cao, không điều chỉnh được. Việc không có điểm đỡ cho cánh tay sẽ khiến toàn bộ trọng lực dồn lên cổ tay và ngón tay khi gõ phím. Cơ gân ngón bị kéo căng, máu lưu thông kém, dần dẫn đến hội chứng đau do sử dụng quá mức (overuse injury).
2.3. Ghế không xoay hoặc khó di chuyển
Một chiếc ghế cố định làm giảm khả năng linh hoạt của người dùng khi thay đổi vị trí làm việc. Khi ghế không thể xoay, người dùng thường vặn người hoặc căng tay ra xa để với tới chuột hay tài liệu, điều này vô tình gây áp lực đến các khớp tay nhỏ, đặc biệt là khớp đốt gần và đốt xa của ngón tay.
3. Biểu hiện của tổn thương ngón tay do tư thế sai
Đau buốt từng ngón, thường là ngón trỏ và ngón giữa – hai ngón sử dụng nhiều khi gõ và rê chuột.
Tê bì đầu ngón, đôi khi kèm cảm giác châm chích.
Cứng khớp ngón vào buổi sáng, cảm giác khó uốn cong hoặc duỗi ngón tự nhiên.
Giảm lực bóp hoặc giữ vật nhỏ, do gân gập ngón bị yếu đi.
Nút gân: Cảm giác “kêu” nhẹ hoặc mắc kẹt khi gập duỗi ngón – có thể là dấu hiệu sớm của viêm bao gân gập.
»»» Xem thêm bài viết: Chọn ghế theo chiều cao giúp giảm nguy cơ đau đầu mạn tính
4. Hệ quả lâu dài nếu không can thiệp sớm
4.1. Viêm bao gân gập ngón tay (trigger finger)
Đây là tình trạng viêm gân ở bao gân ngón tay do ma sát lặp lại khi tay ở vị trí sai. Người bệnh sẽ cảm thấy ngón tay “kẹt” khi co duỗi và có thể cần đến phẫu thuật nếu chuyển nặng.
4.2. Hội chứng ống cổ tay (Carpal Tunnel Syndrome)
Khi vị trí cổ tay bị bẻ cong quá mức do ghế sai tư thế, dây thần kinh giữa bị chèn ép, gây tê và đau lan đến ngón cái, trỏ, giữa. Đây là tình trạng phổ biến ở dân văn phòng và có thể gây teo cơ nếu không điều trị.
4.3. Thoái hóa khớp nhỏ
Ngồi sai tư thế trong thời gian dài khiến áp lực không đều dồn lên các khớp nhỏ ở ngón tay. Lâu dần có thể dẫn đến thoái hóa khớp, biến dạng hoặc mất khả năng vận động linh hoạt.
5. Cách lựa chọn ghế phù hợp giúp phòng ngừa đau ngón tay
5.1. Điều chỉnh độ cao ghế
Ghế nên được điều chỉnh sao cho khi người dùng ngồi thẳng, khuỷu tay tạo góc 90 – 100 độ, cổ tay nằm ngang với bàn phím. Đây là vị trí tối ưu giúp giảm áp lực lên ngón tay khi thao tác.
5.2. Ưu tiên ghế có tay vịn linh hoạt
Tay vịn nên điều chỉnh được cả chiều cao lẫn chiều ngang, giúp đỡ toàn bộ cẳng tay khi nghỉ ngơi hoặc khi làm việc liên tục. Tránh dùng ghế không có tay vịn vì sẽ tăng áp lực lên các cơ bàn tay và gân ngón.
5.3. Chọn ghế có cơ chế xoay và bánh xe trơn
Ghế xoay 360 độ và bánh xe trơn sẽ giúp người dùng di chuyển dễ dàng, không cần căng tay hoặc người về phía trước, hạn chế tổn thương khớp nhỏ. Ngoài ra, cơ chế ngả nhẹ lưng ghế cũng giúp thư giãn khi nghỉ giữa giờ.
6. Bổ sung thói quen lành mạnh khi sử dụng ghế
6.1. Nghỉ giải lao sau mỗi 45 phút
Đặt chuông hoặc nhắc nhở bản thân ngừng gõ phím sau mỗi 45 phút, vươn vai và xoa bóp nhẹ các ngón tay. Điều này giúp máu lưu thông tốt hơn, giảm căng thẳng tại các khớp.
6.2. Tập các động tác duỗi gân tay
Một số bài tập đơn giản như duỗi các ngón, nắm rồi xòe tay, cuộn tay tròn cổ tay, giúp kéo giãn gân cơ, phòng ngừa đau và tê.
6.3. Sử dụng dụng cụ hỗ trợ ergonomics
Miếng đệm cổ tay, giá đỡ bàn phím hoặc chuột có thiết kế công thái học (ergonomic) giúp giảm áp lực lên gốc ngón và cổ tay. Sự kết hợp giữa ghế đúng và dụng cụ hỗ trợ sẽ tạo nên hệ thống làm việc tối ưu.
7. Vai trò của nhận thức đúng về tư thế tay khi ngồi làm việc
Không phải ai cũng nhận ra đau ngón tay có thể bắt nguồn từ chiếc ghế sai cấu trúc. Tư duy “ghế nào ngồi cũng được” là một trong những nguyên nhân khiến tổn thương lặp lại và tích tụ dần. Khi người lao động, đặc biệt là nhân viên văn phòng, được huấn luyện về tư thế tay đúng, cách điều chỉnh ghế phù hợp, tỉ lệ các bệnh lý bàn tay – ngón tay sẽ giảm rõ rệt.
Do đó, doanh nghiệp nên đầu tư vào ghế công thái học (ergonomic chair), đồng thời tổ chức các buổi đào tạo về tư thế làm việc. Bản thân người lao động cũng nên tự nhận thức vai trò của tư thế tay trong năng suất và sức khỏe lâu dài.
8. Kết luận
Đau ngón tay do vị trí tay không chuẩn khi dùng ghế là tình trạng phổ biến nhưng dễ bị bỏ qua. Nguyên nhân sâu xa nằm ở tư thế ngồi sai, ghế không phù hợp, thiếu hỗ trợ cho tay và gân ngón. Để bảo vệ sức khỏe cơ xương bàn tay, người dùng cần chọn ghế chuẩn chiều cao, có tay vịn linh hoạt, ghế xoay nhẹ và kết hợp với các thói quen vận động hợp lý. Chỉ khi hiểu rõ mối liên hệ giữa ghế – tay – ngón, chúng ta mới có thể phòng ngừa được các tổn thương dài hạn cho đôi tay vốn vô cùng quan trọng trong công việc và sinh hoạt.
